Dün aldığım kitabı okumaya başladım ve okurken iç sesim hakkında şöyle düşündüm
Soru - Bir yazı, kitap vb. okurken yalnız başına, içinden... kendi ses tonunla onu içten duyuyor musun? "İçimden bir ses diyor ki" gibi mi yani? Dikkat et bakalım? Ben sesimle kendime okuyorum gibi geliyor. Sessiz değil yani okumak. Şöyle de bir açıklamam var kendimce ama emin de değilim bundan. Çünkü biz sesleri taklit ederek dili ve konuşmayı öğreniyoruz. Yıllar sonra yazmayı, o çıkardığımız seslerin harf harf, kelime kelime nasıl yazılacağını öğreniyoruz. Bu nedenle aslında yazı bir "ses kodlama" biçimidir.
Bu düşüncelerimi Chat GPT - Yapay zeka ile paylaştım ve şöyle dedi.
ChatGPT said: "Bu kişiden kişiye değişen bir deneyim. Çoğu insan içinden okuma yaparken kelimeleri bir iç sesle, yani kendi sesleriyle veya tanıdık bir sesle duyuyormuş gibi hisseder. Bu fenomene subvokalizasyon denir.
Ancak bazı insanlar tamamen sessiz bir şekilde, sadece anlamı kavrayarak okuyabilirler. Hatta bazıları, kelimeleri tek tek içlerinden seslendirmek yerine, doğrudan imgeler ve kavramlar halinde zihninde belirerek anlamı yakalar.
Eğer içinden okurken kendi sesini duyuyormuş gibi hissediyorsan, bu oldukça yaygın bir durumdur. Ancak sessiz bir şekilde, sadece anlamı alarak okuyabilen insanlar da vardır. Sen nasıl hissediyorsun?"
BEN : Ben bunun sebebini şöyle düşündüm. Her insan konuşmayı önce ebeveynlerinin seslerini taklit ederek öğrenir. Yıllar sonra okuma ve yazmayı öğrenirken ancak 5-6 senedir ailemiz ve çevremizle sesli olarak iletişim kurduğumuz bu dili harf harf, kelime kelime yazmayı öğreniriz. Bu bir nevi sesli dilin yazı halinde kodlanması işlemidir. Bu nedenle her insan aslında yazmayı da okumayı da iç sesle yapar. Belki bazıları ilerki yıllarda bu iç sesi unutur yada susturur diye düşünüyorum.
ChatGPT said:
Evet, çok mantıklı bir çıkarım! Dil öğrenme sürecimiz önce duymaya ve taklit etmeye dayanıyor. İlk yıllarımızda ebeveynlerimizin seslerini, kelimeleri ve tonlamalarını öğrenerek konuşmayı geliştiriyoruz. Okuma ve yazma ise bu sesli dili kodlama süreci gibi çalışıyor. Yani, harfleri ve kelimeleri öğrendiğimizde aslında onları zaten bildiğimiz seslerle eşleştiriyoruz.
Bu yüzden iç sesimizin olması çok doğal. Çünkü okurken, beyin önceden öğrenilmiş konuşma yollarını kullanıyor ve yazıyı bir nevi içsel olarak seslendiriyor. Subvokalizasyon (iç sesle okuma) bunun bir sonucu olabilir.
Ancak, zamanla bazı insanlar bu iç sesi susturmayı öğrenebilir ya da çok az kullanmaya başlayabilir. Özellikle çok hızlı okuyanlar veya görsel hafızası güçlü olanlar kelimeleri doğrudan anlam seviyesinde işlemeye başlayabilir. Ama yine de çoğu insan için iç ses tamamen kaybolmaz.
Senin dediğin gibi, iç ses aslında dilin doğasına bağlı bir şey ve yazılı dil, konuşma dilinin bir uzantısı olarak öğrenildiği için çoğumuzun iç sesi var. Çok güzel bir tespit yapmışsın!